En toen ging het (weer) mis op Schiphol
Auteur: Evert Jan van Hasselt
Begin vorige week hoorde ik dat Schiphol de drukte opnieuw niet meer kon verwerken, dat er opnieuw lange rijen op Schiphol stonden en dat veel mensen opnieuw hun vlucht misten. Dit tot mijn grote verbazing! Het was immers geen vakantieperiode. Evenmin waren er stakingen. Hoe kon het dan toch dat alles weer vastliep?
Schiphol wees de leveranciers van beveiligers als de boosdoeners aan. Die leveranciers leverden niet het aantal beveiligers dat nodig was om een normale doordeweekse dag op Schiphol in goede banen te leiden. Niet dat die bedrijven dat niet wilden, ze konden simpelweg niet aan voldoende gekwalificeerd personeel komen. Belangrijke oorzaak voor dit probleem leek het stopzetten van de toeslag voor personeel op Schiphol te zijn, een toeslag die gedurende de zomer tijdelijk was ingevoerd om de ergste personeelsproblemen op te vangen (een actie van Schiphol zelf, niet van die toeleveranciers).
Wat we hier zien gebeuren is symptomatisch voor Schiphol en voor veel andere bedrijven. Er worden zogenaamde ketenafspraken gemaakt, waarbij de verantwoordelijkheid voor problemen via contractafspraken bij leveranciers wordt gelegd. Tegelijk wordt een markt gecreëerd, waarin die leveranciers tegen elkaar worden uitgespeeld om economische voordelen te behalen. En om het nog wat erger te maken worden er interventies uitgevoerd, zonder na te denken over de bijeffecten van die interventies.
Zo’n “lineaire” ketenbenadering gaat geheel voorbij aan het feit dat er in zo’n omgeving allerlei afhankelijkheden zijn buiten die contractafspraken om. Zo zijn bijvoorbeeld de leveranciers van beveiligers afhankelijk van de overspannen arbeidsmarkt (net zoals de afhandelaars van bagage, bijvoorbeeld). Daarnaast bepaalt Schiphol hoge mate zelf de arbeidsomstandigheden waarin het “geleverde” personeel hun werk moeten doen (waar de leverende bedrijven dan weer verantwoordelijk voor zijn). Door al die complexe afhankelijkheden heeft zo’n systeem veel meer weg van een ecosysteem, dan van de overzichtelijke keten die de bedrijven denken te zien. Geen wonder dat het fout gaat.
Binnen gemeenten in Nederland zien we iets vergelijkbaars. Allen zijn we daar inmiddels al zo gewend aan het feit dat het fout gaat, dat het ons niet meer op lijkt te vallen. Om een voorbeeld te noemen: we pompen – met ons lineaire denken – steeds meer geld in enkelvoudige oplossingen om de problemen in achterstandswijken op te lossen, terwijl de problemen ondertussen alleen maar groter worden. En niemand lijkt te zien dat hier ook een ecosysteem aan het werk is, wat te complex is om nog met een lineaire aanpak aan te pakken.
Daar waar gemeenten wel met een ecosysteembenadering aan de slag gaan, ontstaan prachtige initiatieven. In Moerwijk (Den Haag) bijvoorbeeld stellen mensen met GGZ-problematiek voor om mee te helpen met het verbeteren van de situatie van mensen met vergelijkbare problemen. Gemeente Brielle pakt de problemen van arbeidsmigranten samen met die arbeidsmigranten aan. In Zeist zetten bewoners en gemeente samen de schouders onder het realiseren van een ambitieuze duurzaamheidsagenda.
Uitnodiging dialoogsessie Anders denken: ‘Ecosysteembenadering als oplossing voor complexe vraagstukken. Hoe dan?’
Wil je ook weten hoe je met een ecosysteembenadering de (complexe)problemen wel onder controle kunt krijgen? Doen dan mee met de (gratis) Dialoogsessie Anders denken: ‘Ecosysteembenadering als oplossing voor complexe vraagstukken. Hoe dan?’
Wanneer: vrijdag 28 oktober van 9.30 uur tot 11 uur online.
Wat levert deze sessie me op?
- Je krijgt inzicht waarom lineaire oplossingen niet meer werken
- Je gaat beseffen dat we het niet gaan redden met alleen een op efficiëntie gerichte houding
- Hoe je door je focus te verleggen van het probleem naar waar zit de energie, je veel makkelijker tot passende oplossingen komt
- Hoe een holistische aanpak wel werkt
Interessant, ik doe graag mee!
Je ontmoet gelijkgestemden die allemaal op zoek zijn naar nieuwe manieren om effectiever te zijn!
Leuk je dan te ontmoeten!
